Mlecznie, czyli zdrowo

Z inicjatywy ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) 25 maja obchodzony jest na świecie (w 35 krajach) jako Światowy Dzień Mleka. Po co? Przede wszystkim po to, by propagować je jako najbardziej wartościowy składnik codziennej diety człowieka. Przeprowadzane w Polsce badania mówią same za siebie. Choć prawie 90 proc. Polaków uważa, że każdy powinien pić mleko, to jednak niecałe 20 proc. tych samych ankietowanych pije jego zalecaną porcję (czyli ok. 2-3 szklanki dziennie).

Będąc dziećmi, w przedszkolu musieliśmy codziennie pić mleko, bawarkę czy jeść zupę mleczną? Ten, kto nie lubował się w mlecznym smaku, słyszał: „pij mleko, bo nie urośniesz, bo jest bardzo zdrowe”. Każde dziecko musiało je pić czy tego chciało, czy nie. Dziś sami kształtujemy własne preferencje kulinarne. Ci, którzy sądzą, że żegnając czasy dzieciństwa mogli równocześnie rozstać się ze smakiem białego napoju, są niestety w dużym błędzie.

Dlaczego warto powiedzieć mleku „tak”?
1. Dostarczanie odpowiedniej ilości zawartego w produktach mlecznych wapnia, chroni nas przed osteoporozą, cukrzycą typu 2, kamicą nerkową, nadciśnieniem, chorobami nowotworowymi, czy dną moczanową. Stąd tak ważne, by rodzice którzy podają swoim dzieciom nabiał, nie zapominali przy okazji o sobie.

2. Mleko jest przez większość ludzi (szczególnie mieszkańców Europy Płn., którzy są do tego genetycznie przystosowani) łatwo przyswajalne i tolerowane przez ich organizm; (ciekawostką jest, że np. Japończycy czy Chińczycy w ogóle nie piją mleka, ponieważ nie przyswajają jednego z jego składników – laktozy).

3. Mleko jest produktem, który można spożywać pod różnymi postaciami. Jako zupę na ciepło lub zimno, kakao, kefir, mleko smakowe, z musli czy ulubionymi płatkami, w jogurcie, serze żółtym, twarożku czy maśle. Wybór należy do nas.

4. Mleko daje nam energię, dzięki której nasze organy wewnętrzne mogą nieprzerwanie pracować i dzięki której się poruszamy.

5. Mleko to prawdziwy przyjaciel kobiet, gdyż zawarty w nim wapń zmniejsza nieprzyjemne objawy napięcia przedmiesiączkowego. Kobiety będące na diecie o wysokiej zawartości wapnia są dużo mniej podatne na rozdrażnienie, irytację i depresję. Również niskotłuszczowe mleko zmniejsza ryzyko wystąpienia raka piersi.

6. Mleko zawiera wszystko, czego nasz organizm potrzebuje, aby nasze ciało i umysł mogły się prawidłowo rozwijać – ten punkt jest szczególnie ważny dla najmłodszych.

7. Mleko to źródło białka i wapnia, które budują nasze kości i mięśnie; fosforu, magnezu i potasu, które są niezbędne dla kości, czy witaminy A – odpowiedzialnej za wzrok. Trzeba pamiętać, że nasz organizm nie magazynuje białka, więc powinniśmy je dostarczać codziennie.

8. Mleko wspomaga leczenie różnych schorzeń układu pokarmowego (redukuje m.in. nadwagę i otyłość, co w przyszłości może zaowocować zmniejszonym ryzykiem wystąpienia zmian miażdżycowych). Obniża także tzw. „zły cholesterol”.

9. Mleko to w końcu najtańsze źródło niezbędnego dla naszego organizmu wapnia.

Kilka ciekawostek...
1. Najczęściej pijanym mlekiem jest to od krowy. Jednak na całym świecie wykorzystuje się mleko innych zwierząt: kozy – w basenie Morza Śródziemnego, wielbłąda – w krajach arabskich, owcy - głównie w Hiszpanii, reniferów – w Laponii.

2. 1 litr mleka krowiego dostarcza nam ok. 1,2 g wapnia i jest przez nas najlepiej przyswajalny.

3. Najdroższym mlekiem jest mleko myszy wykorzystywane jednak tylko do celów badawczych. Aby otrzymać 1 litr mysiego mleka, trzeba „wydoić” aż 4 tyś. tych małych gryzoni.

4. W starożytności wierzono, że nacieranie skóry chlebem nasączonym mlekiem i kąpiel w oślim mleku, poprawia urodę. Mlecznych kąpieli zażywały Kleopatra, Poppea i później – przyjaciółka Chopina, George Sand. Dziś mleko (np. kozie, które najrzadziej wywołuje alergię, jest najlepsze dla wrażliwej skóry i wzmacnia jej elastyczność) jest składnikiem wielu kosmetyków upiększających i pielęgnacyjnych.

5. Również w czasach starożytnych posiadanie dużych ilości mleka było dowodem bogactwa (duża ilość mleka oznaczała spore stado bydła).

6. Niektóre ludy (np. Słowianie) składały mleko w ofierze bogom i duchom.

7. Oprócz mleka zwierzęcego istnieją także różne rodzaje mleka roślinnego: kokosowe, migdałowe, ryżowe, sojowe. Od tych zwierzęcych różnią się przede wszystkim mniejszą ilością tłuszczu.

8. Oryginalnym serem mozarella jest ten z mleka bawoła.

9. Wśród produktów mlecznych najlepszym źródłem niezbędnego dla nas wapnia są sery żółte. Zawierają 6 - 10 razy więcej wapnia niż np. sery twarogowe, ale też bardzo dużo tłuszczu.

W Polsce od kilku lat zauważalny jest spadek konsumpcji mleka i jego przetworów. Lekarze alarmują o zmianę nawyków żywieniowych, szczególnie najmłodszych konsumentów. Pamiętajmy, że mleko upiększa nas nie tylko na zewnątrz, ale przede wszystkim wzmacnia nasze wnętrze. Bądźmy „wielcy”, wybierajmy najsmaczniejszą dla nas postać mleka i nie zapominajmy o niej na co dzień. Bo mleko to zdrowie, siła i witalność.

Sylwia Stodulska
(dlastudentki@dlastudenta.pl)

Fot. Łukasz Bera

---