Wielkanoc po europejsku

Doskonale wiemy, jak wyglądają świąteczne dni w Polsce i jakie tradycje im towarzyszą. A jak jest w innych europejskich krajach? Kierując się zwykłą ludzką ciekawością, postanowiłam się temu baczniej przyjrzeć. Efekt? Okazuje się, że wspólne korzenie kulturowe wcale nie determinują form spędzania Wielkanocy. Krótko mówiąc co kraj, to obyczaj.

Niemcy
Tradycja święcenia pokarmów i lany poniedziałek są tutaj całkowicie nieznane. Jeśli nawet słyszano o tym, to taka forma spędzania Wielkanocy, nie jest w ogóle praktykowana. W Wielką Sobotę Niemcy, podobnie jak Polacy, udają się tłumnie do kościołów. Tyle że w innym celu. Oni święcą ogień. W tym celu przed kościołem rozpalane jest wielkie ognisko, z którego każdy zabiera do domu mały płomień. Wielka Niedziela to dzień wyczekiwany szczególnie przez najmłodszych. Właśnie wtedy bowiem, tuż po uroczystym śniadaniu, wszystkie dzieci ruszają do ogrodów na poszukiwanie „wielkanocnego zajączka”. Pod tą nazwą kryją się po prostu słodycze poukrywane uprzednio np. w ogrodzie.

Francja
Podobnie jak w Niemczech w Wielką Niedzielę dzieci udają się na poszukiwanie łakoci. Wiąże się to z pewną sagą. Głosi ona, że ptaki lecące do Rzymu w Wielki Czwartek z informacją o śmierci Jezusa, w drodze powrotnej pozrzucały na ziemię czekoladowe jajka. Współcześnie właśnie w ten dzień dzieci udają się do lasu po to, by własnoręcznie (z mchu i słomy) uwić prowizoryczne gniazda. Cel? Właśnie w nich w niedzielny poranek powinny się znaleźć jajka. Co jeszcze charakterystyczne dla Francji? Z pewnością to, że na świątecznych stołach dominującą potrawą jest udziec jagnięcy. Nie może go zabraknąć w żadnym domu. Podobnie jak czekoladowych dzwonków, jajek i kurczaków.

Czechy
Wielkanoc w czeskim wydaniu ma nieco inny charakter. Celebruje się ją bardziej jako czas nadejścia wiosny, niż święto iście religijne. Nie święci się pokarmów. Za to tradycją stały się już nocne pochody ulicami Pragi z płonącymi świecami zapalonymi w trakcie nabożeństwa. Na świątecznym stole królują słodkie bułki w kształcie baranka i kwiaty w ogromnych ilościach. Zamiast śmigusa-dyngusa Czesi mają swoją tzw. pomlazkę. Polega ona na symbolicznym biciu kobiet wierzbowymi witkami. Takie uderzenie traktuje się jako sposób dodania kobiecie urody i wiosennej energii. Pominięcie którejkolwiek z pań w tym obrzędzie, odbierane bywa przez nią jako obraza jej osoby.

Wielka Brytania
Kiedyś stałym elementem obchodów Wielkanocy była parada kapeluszy. Dziś charakterystyczne dla Brytyjczyków pozostały słodkie bułki ze znakiem krzyża. Spożywa się je w Wielki Piątek na znak upamiętnienia śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Praktykowane jest również nadal rozdawanie przez królową emerytom tzw. „Maundy Money”. Są to portmonetki zawierające monety wybite specjalnie na tę okazję. Kwota w każdej z nich (w pensach) jest równa wiekowi królowej.

Włochy
Wielkanoc upływa tutaj pod znakiem licznych zabaw towarzyskich. Wszystko zgodnie z przyjętym przez Włochów powiedzeniem, według którego „Boże Narodzenie należy do rodziny, Wielkanoc do przyjaciół.” I tego się trzymają. Liczba spotkań w tym okresie bywa naprawdę imponująca. Wszystko odbywa się oczywiście przy stołach zastawionych włoskimi potrawami. Nie brakuje rozmaitych wypieków i to koniecznie w kształcie gołębia. Symbolizuje on bowiem dobrą nowinę. Stałym elementem jest również wręczanie sobie jajek z niespodzianką w środku. Bardzo często Włosi wykorzystują tę okazję do tego, by właśnie w takim jajku „przemycić” pierścionek zaręczynowy.

Katarzyna Stec
(katarzyna.stec@dlastudenta.pl)

Fot. Łukasz Bera

---