Zapobiegaj – unikniesz leczenia

Na świecie rak szyjki macicy jest, wśród nowotworów złośliwych, trzecią przyczyną śmierci kobiet. W Polsce jest czwartym pod względem częstości występowania. Każdego roku pojawia się 4 tysiące nowych zachorowań. A przecież można tego uniknąć.

Badanie cytologiczne jest proste i bezbolesne. Wykonywane jest niemal w każdym gabinecie ginekologicznym. Pozwala wykryć we wczesnym stadium nowotwór szyjki macicy. Dlaczego więc co roku tyle kobiet umiera z tego powodu?

A rozwiązanie takie proste
Cytologia jest badaniem, które poza zdiagnozowaniem nowotworu we wczesnym stadium, pozwala wykryć także inne zmiany w obrębie szyjki macicy, np. nadżerki. Na badanie najlepiej wybrać się kilka dni po zakończonej miesiączce lub kilka dni przed rozpoczęciem następnej. Powinna być także zachowana minimum dwudniowa przerwa między współżyciem, stosowaniem środków dopochwowych i irygacjami a cytologią. Pierwsze badanie powinno nastąpić po rozpoczęciu współżycia, nie później niż po 25 roku życia. Termin następnego wyznaczy ginekolog po otrzymaniu wyników. W zależności od nich zaleci badanie za rok lub dwa.

Przebieg badania
Próbkę do badań lekarz pobiera na fotelu ginekologicznym. Malutką szpatułką zbiera materiał z dwóch miejsc okolic szyjki macicy. Badanie jest całkowicie bezbolesne. Można jedynie odczuć lekkie łaskotanie lub pocieranie związane z pobieraniem materiału do badań. Wynik otrzymujemy zazwyczaj po kilku dniach. Przedstawiony jest najczęściej w pięciostopniowej skali Papanicolau. Informuje on o przynależności do jednej z grup cytologicznych. Im niższa grupa, tym lepiej.

W praktyce I i II grupa oznacza, że następną cytologię można wykonać za około dwa lata, o ile lekarz nie zaleci inaczej. Przy III grupie lekarz może skierować na dodatkowe badania, aby dokładniej zbadać wykryte podejrzane komórki. Może także rozpocząć odpowiednie leczenie. W krótkim okresie czasu ponawiane jest także badanie cytologiczne. IV grupa może świadczyć o występowaniu zmian nowotworowych. Wykrycie raka w tak wczesnym stadium daje pewność wyleczenia. V grupa to znak, że pojawił się nowotwór złośliwy. Przy odpowiednio szybkim podjęciu leczenia istnieje duża szansa wyjścia z choroby.

Po pierwsze pokonać strach
Nie ma sensu udawać, że problem nas nie dotyczy. Zachorować na raka może każda z nas w niemal każdym wieku. To, że nie poddamy się badaniom „żeby przypadkiem lekarz czegoś nie znalazł”, nie oznacza, że nie zachorujemy. Dlatego warto zatroszczyć się o siebie i raz na rok odwiedzać ginekologa. Głównym zadaniem tego lekarza jest dbanie o zdrowie swoich pacjentek, a nie wypisywanie środków antykoncepcyjnych i USG kobiet w ciąży. Jeśli w trakcie wizyty lekarz odmawia przeprowadzenia badania, czym prędzej zmieńcie lekarza. Musimy mieć świadomość, że skierowanie na badania nam się po prostu należy (inna sprawa że w gabinetach prywatnych badania wymagają opłaty ekstra), a na zdrowiu oszczędzać nie można. Jeśli lęk przed wizytą u ginekologa jest paraliżujący, zabierzcie ze sobą mamę, przyjaciółkę czy nawet chłopaka. Może świadomość obecności bliskiej osoby za drzwiami da wam wsparcie podczas oczekiwania na wynik. A w razie jakichkolwiek wątpliwości pytajcie lekarza. Kiedy poznacie odpowiedzi na nurtujące was pytania, o wiele łatwiej przyjdzie wam wykonać kolejne badania.

Katarzyna Pająk
(katarzyna.pajak@dlastudenta.pl)

---