Owczym pędem przez codzienność
2008-11-14 09:17:14
Przytrafiła mi się niezwykle abstrakcyjna, granicząca z absurdem sytuacja. Zbliżając się do przejścia dla pieszych (które kilkakrotnie już przecież przekraczałam) zauważyłam stojące przy nim dwie starsze panie. Stanęłam grzecznie przed zebrą i ukradkiem obserwowałam ich szamotaninę, o to która z nich powinna nieść cięższą siatkę. Były dość zabawne w tej swojej kłótni, toteż wkrótce zebrało się większe grono obserwatorów, niby to czekających na przejście. Gdy w końcu uzgodniły, że siatkę będą nieść razem wszyscy nadal stali w ciszy i niecierpliwości, jako że jezdnia pusta, a tu czekanie się przedłuża. W pewnym momencie jedna ze starszych pań w lekkiej konsternacji, ale śmiało zapytała: - Ja bardzo państwa przepraszam, ale czy tam są światła?
Grupka zebranych przy pasach osób z ogłupieniem spojrzała na przeciwną stronę ulicy, po której już od kilku minut nie przejechało żadne auto. Świateł nie było. Po prostu naturalnie reagując na stojące przy pasach osoby każdy z kolei zatrzymywał się i czekał (ja z przekonaniem, że gapię się ślepo w czerwone światło!). Nie mogliśmy powstrzymać się od śmiechu! Odruch stadny! - oświadczył jeden z mężczyzn i ruszył jako pierwszy na przód.
Właśnie! Odruch stadny, owczy pęd bywa często naszym ślepym doradcą. Sytuacja, którą opisałam wydawać mogłaby się zgoła idiotyczna, gdyby nie fakt, że w życiu ma ona miejsce znacznie częściej. Ile razy nie zastanawiając się nad własnym działaniem, naśladujemy to, co robią inni? Czy nie na tej właśnie zasadzie działają szajki złodziejskie i gangi? Werbują w swoje kręgi nowych, pokazując, że to nic strasznego popełnić przestępstwo, skoro oni wszyscy tak robią?
Spójrzmy jednak na całą sytuację kobiecym okiem. W tym sezonie modnym kolorem niewątpliwie będzie fiolet. Idąc ulicą, natykamy się na niego na każdej witrynie sklepowej i na okładkach połowy ekskluzywnych magazynów o modzie. Gdyby się nad tym zastanowić, to trzeba przyznać, że fiolet nie każdemu pasuje. Nie każdy ma też w szafie ubrania, które dobrze na nim leżą, dlatego masowo należy wykupić też kilka innych dodatków - torebkę, palto, czy buty. Tym sposobem niebawem na ulicach pojawią się tabuny fiołkowych, prężących dumnie piersi dziewcząt. W przyszłym sezonie w swoich fioletowych paletkach będą się już czuły jak wycięte z przestarzałego katalogu Quelle. Gdyby zachowały swój indywidualny styl zamiast ślepo podążać za tym, co powiedzą Zień, czy Minge, mogłyby spokojnie dobierać ulubione dodatki z przekonaniem, że mają oryginalny ponadczasowy styl podkreślający ich osobowość. Nie musiałyby też mijać po drodze kilkudziesięciu sobowtórów i drżeć z obawy przed tym, że przychodząc na zajęcia, czy do pracy napotkają koleżankę ogarniętą tymże samym owczym pędem.
Takie sytuacje nie charakteryzują jednak jedynie świata mody. Wespół z naszymi rówieśnikami wybieramy przecież szkoły, czasem studia. Decydujemy się na pracę w dużej korporacji, choć nie zawsze odpowiada nam taki styl pracy. Czujemy presję znalezienia odpowiedniego partnera, bo mają go już wszystkie koleżanki, a w dalszej części powicia pięknego i genialnego potomka oraz wysyłania go na dodatkowe zajęcia, na które wysyłają swoje dzieci inne mamy. Czy to nie śmieszne? Rzecz jasna nie ma sensu za każdym razem wyważać otwartych drzwi, skoro są pewne utarte i sprawdzone przez pokolenia schematy, ale czy na pewno każda decyzja ogółu jest dobra dla jednostki? Między buntem a konformizmem jest dużo wolnej przestrzeni do wykorzystania. To, że wszyscy chcą mieszkać w wielkich miastach, nie oznacza, że ty nie możesz wybrać małej wsi z widokiem na wrzosowisko. Żyjemy w świecie globalnej wioski, co daje nam możliwość robienia kariery nawet przez Internet. A przecież nawet ten wybór nie musi być jedynym słusznym. W dzisiejszym świecie możliwości mamy jak lodu: wyjazd za granicę, podróżowanie, zaszycie się w domowych pieleszach jako matka Polka (w końcu i to niektórzy lubią) albo założenie małego sklepiku z własną biżuterią? Nic na siłę, wszystko zgodnie z sobą.
Pamiętajmy, że łatwe do manipulowania umysły to takie, które niewiele myślą, ale dają się porywać impulsowi. Na tej zasadzie zbudowane były i są wszelkie ustroje, w których rządy twardej ręki prowadzi dyktator. Manipulacja była od wieków doskonałym sposobem dojścia do władzy, pieniędzy, czy sukcesu kosztem innych. Wiedza i otwartość umysłu powinny nam zawsze podpowiadać, czego nie ma sensu rozkładać na drobne, a nad czym warto dłużej się zastanowić. To że ogół nie zawsze ma rację widać m.in. po tym, kto ówcześnie rządzi w naszym kraju. W końcu jak powiedział Churchil: - „Demokracja jest najgorszym systemem, ale lepszego nie wymyślono”.
Czasami owczy pęd bywa zjawiskiem pozytywnym. Szczególnie dobrze pokazuje to ogromna emigracja zarobkowa. Dała ona do myślenia nie tylko władzom na temat tego, jak kryzysowa jest sytuacja w Polsce, ale także otworzyła ludziom oczy na możliwości, które daje Unia Europejska. Możemy! Co prawda dotąd nie próbowaliśmy, ale skoro wszyscy jadą i wracają zadowoleni to w końcu czemu nie? Dobrze jest bazować na doświadczeniach i sprawdzonych metodach. Miłe są też polskie ogólnospołeczne zrywy sportowego ducha igrzysk albo skoków narciarskich, czy jedność przeciw niesprawiedliwości (jak było w przypadku pomarańczowej rewolucji na Ukrainie), czy w imię dobrego celu jak Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. W końcu takie masowe zrywy przynoszą dużo więcej korzyści, niż szkód.
Pamiętajmy zatem o tym, jak rzadko dotąd zawodziła nas nasza intuicja. Pozwólmy jej wieść prym przed tym, co robią inni. Nawet bardziej od nas doświadczeni także popełniają błędy, więc uważajmy, by nie wylądować przez zaślepienie na prostej drodze przed urojonym zakazem.
Agnieszka Zięba
(agnieszka.zieba@dlastudenta.pl)
Fot. Łukasz Bera
