Święty i „Święty” Mikołaj

Śmiało można powiedzieć, że w dzisiejszych czasach mamy do czynienia z dwoma świętymi Mikołajami, a przynajmniej z dwoma ich wizerunkami.

Zdecydowanie prawdziwszy jest Mikołaj z Miry (biskup), z którym co prawda wiążą się przeróżne legendy, ale wiadomo, że jest on postacią autentyczną. Zwyczaj obdarowywania się nawzajem drobnymi upominkami w dzień św. Mikołaja wiąże się właśnie bezpośrednio z jego sposobem życia. Odziedziczył on po rodzicach pokaźny spadek, którym chętnie dzielił się z ubogimi. Najbardziej znana legenda związana z tym świętym mówi o uratowaniu trzech ubogich sióstr przed sprzedaniem ich do domu publicznego przez ojca. W nocy święty Mikołaj miał wrzucić siostrom przez komin trzy sakiewki ze złotem, które wpadły do pończoch suszących się na kominku. Złoto to miało stanowić posag panien i umożliwić im wyjście za mąż. Stąd zatem wziął się bardzo popularny do dzisiaj zwyczaj umieszczania prezentów w skarpetach zawieszonych na kominku. Mikołaj z Miry przedstawiany jest zawsze jako starzec w stroju biskupa.

Drugi wizerunek Mikołaja, bardziej nam obecnie bliski, został wykreowany w latach 20-tych XX w. i rozpowszechniony przez koncern Coca-Cola w latach 30-tych. Jako miejsce jego zamieszkania podaje się najczęściej Laponię, Grenlandię, biegun północny, a nawet księżyc. Jego współpracownikami i pomocnikami są elfy, co więcej, według niektórych legend ten „święty” ma nawet żonę! Mikołaj przemieszcza się saniami zaprzężonymi w renifery, wśród których jest zapewne czerwononosy Rudolf. Brytyjski i amerykański rodowód tej postaci sprawił, że jest ona nieco przerysowana i kreskówkowa. Czerwone wdzianko, gęsta biała broda i rumiane policzki to jego znaki rozpoznawcze. Taki wizerunek Mikołaja jest rozpowszechniony na całym świecie i co roku wykorzystuje się go w trakcie promocji przedświątecznych, tak więc nie jest on związany wyłącznie z dniem 6 grudnia.

Monika Grzesica
(monika.grzesica@dlastudenta.pl)

---