Dlaczego kobiety chcą być piękne?

Rekonstrukcja piersi, jeśli nie ma przeciwwskazań medycznych, powinna być oferowana każdej kobiecie po mastektomii z przyczyn nowotworowych. Międzynarodowe badania wskazują jednak, że tylko niewielki odsetek pacjentek decyduje się na taki zabieg.

Zespół psychologów koordynowany przez dr Jolantę Życińską z katowickiego wydziału SWPS wykazał, iż decyzja o rekonstrukcji piersi uwarunkowana jest dobrostanem kobiety, czyli wysoką samooceną i poczuciem własnej skuteczności. Rekonstrukcja nie jest zatem antidotum na złe funkcjonowanie po mastektomii, ale wyrazem akceptacji choroby i inwestycją posiadanych zasobów w celu osiągnięcia pełni własnych możliwości.

– Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, rak piersi jest wciąż najczęstszą przyczyną zgonów uwarunkowanych chorobą nowotworową wśród kobiet. Chociaż wykrywalność raka piersi we wczesnym stadium rozwoju jest coraz większa, to jednak w przypadku jednej trzeciej pacjentek podejmowana jest decyzja o mastektomii. Zgodnie z wytycznymi towarzystw medycznych każda kobieta po mastektomii powinna mieć dostęp do rekonstrukcji piersi. Międzynarodowe badania wskazują jednak, że mimo informowania pacjentek i wyrównywania szans dostępu do rekonstrukcji, na zabieg decyduje się wciąż niewiele kobiet – mówi koordynatorka badania dr Jolanta Życińska. W ten sposób powstał pomysł, aby uwarunkowań decyzji o rekonstrukcji piersi poszukiwać wśród zmiennych psychologicznych.

Dominujące dotąd podejście medyczne, zgodnie z którym brak symptomów depresji i lęku świadczy o jakości życia pacjenta, okazało się niewystarczające do wyjaśnienia procesu podejmowania decyzji o rekonstrukcji piersi. Przeprowadzone badanie pokazało, że większą rolę odgrywają pozytywne aspekty dobrostanu: wysoka samoocena oraz przeświadczenie o możliwości podjęcia działań prowadzących do osiągnięcia celu. Oznacza to, że na rekonstrukcję piersi decydują się kobiety, które mimo przebytej mastektomii są przekonane o własnej wartości i skuteczności.

W badaniu kontrolowano także wiek, stan cywilny, wykształcenie i subiektywnie oceniany status materialny. Status socjoekonomiczny nie miał znaczenia w procesie podejmowania decyzji. Ważny był natomiast stan cywilny, a dokładniej fakt posiadania partnera, gdyż związany był z pozytywnymi aspektami dobrostanu, które zwiększały prawdopodobieństwo podjęcia decyzji o poddaniu się rekonstrukcji. Natomiast z wiekiem wzrastały objawy lęku i depresji, a decyzja o rekonstrukcji nie była rozważana. Jakość życia kobiet rezygnujących z zabiegu okazała się najgorsza, zatem istotne jest objęcie wsparciem psychologicznym tej grupy.

W kwestionariuszowym badaniu przekrojowym uczestniczyło 216 kobiet po mastektomii z przyczyn nowotworowych o średniej wieku 53 lata, przy czym spośród nich 51 kobiet oczekiwało w szpitalu na rekonstrukcję piersi. Badanie zrealizowano pod kierunkiem dr Jolanty Życińskiej, a współautorkami były dr Ewa Gruszczyńska z SWPS w Warszawie oraz mgr Alina Choteborska z Górnośląskiego Centrum Rehabilitacyjnego „Repty” w Tarnowskich Górach.

Wyniki badań zostały opublikowane w Quality of Life Research pod tytułem: “Positive and negative aspects of well-being as correlates of breast reconstruction decision”, DOI: 10.1007/s11136-013-0612-5.

ip