Let’s get talking. HIV – konkrety

Hasło Światowego Dnia Walki z AIDS z ubiegłego roku powinno szumieć w głowach. Nie tylko 1 grudnia i nie tylko tym, którzy znaleźli się w grupie ryzyka. Pamiętać o nim powinni również ci, którzy dopiero będą mieli do czynienia z sytuacjami zagrożenia. Szerzenie wiedzy i świadomość są jak na razie najpewniejszym narzędziem do walki z infekcją. Szczepionki wciąż nie wynaleziono.

Z Afryki?
Wirusa powodującego AIDS znaleziono w ciele małpy zamieszkującej kontynent afrykański oraz w ciele tamtejszej odmiany owcy. Uważa się, że prawdopodobnie HIV wyewoluował ze swojego małpiego odpowiednika SIV. Do przejścia wirusa na człowieka doszło poprzez ukąszenie lub zjedzenie zainfekowanego mięsa albo kontakt seksualny ze zwierzęciem. Dalsze rozprzestrzenianie wirusa nie było trudne ze względu na obrzędy przekłuwania i tatuowania ciał oraz wielokrotne używanie narzędzi przeznaczonych do tego typu praktyk.

Rozsiewanie drobnoustroju związane było także ze zmianami cywilizacyjnymi i seksualnymi, większymi możliwościami do podróżowania, a także ze sposobami przygotowywania krwi i produktów krwiopochodnych. Wystarczało, by znalazła się tam krew jednego zakażonego, by przenieść infekcję na wiele następnych.

Statystyki 2007
W 2007r żyło 33mln ludzi z HIV/AIDS
15,5mln to kobiety
2 miliony z tego to dzieci. Tyle samo osób umarło.
Nowych zakażeń zanotowano 2,7mln
25mln ludzi umarło na AIDS od 1981r
Połowa nowych zakażeń HIV dotyczy młodych ludzi poniżej 25 roku życia
Liczba osób żyjących z HIV wzrosła z 8mln w 1990r do 33mln dziś i stale rośnie
67% żyjących z HIV pochodzi z krajów afrykańskich leżących na południe od Sahary

Polska
W 2007r wykryto w Polsce 716 nowych zakażeń, w tym 556 mężczyzn i 147 kobiet. Tylko 30% osób zakażonych HIV jest świadomych swojego statusu serologicznego. 2/3 osób nie wie o swoim zakażeniu i nie są oni ujęci w statystyce...

Polska przejawia podobną tendencję, jaka występuje w większości rozwijających się krajów świata. W pierwszych latach epidemii główną drogę rozprzestrzeniania się zakażeń HIV stanowiło stosowanie dożylnych środków odurzających oraz kontakty homoseksualne pomiędzy mężczyznami. Od roku 2001 obserwuje się odwrócenie pewnych trendów epidemii. Zakażeniu ulega coraz więcej osób o orientacji heteroseksualnej, bez narkomanii dożylnej w wywiadach. Osoby te zakażają się poprzez ryzykowne kontakty seksualne, często połączone ze stosowaniem środków psychoaktywnych.

Czy jestem w grupie ryzyka? Objawy
Jeżeli masz za sobą niebezpieczną przygodę seksualną lub ryzykowne zachowania w związku z zażywaniem narkotyków, upewnij się i zrób test. Wczesna diagnoza i leki antyretrowirusowe pozwalają na późniejsze rozwinięcie AIDS i możliwość zdrowego egzystowania nawet kilkanaście lat od zakażenia HIV.

Pierwsze objawy są dość niepozorne i występują w okresie od 3 do 8 tygodni od „dnia zero”. Często przypominają grypę. Mogą powiększyć się węzły chłonne,  utrata apetytu wraz z utratą kilku kilogramów, podwyższona temperatura ciała, kaszel, wysypka na ciele i grzybica jamy ustnej. Kiedy objawy ustępują, zaczyna się stadium tzw.: utajonego nosicielstwa, trwające średnio do 10 lat. Po tym czasie występuje pełnoobjawowe AIDS wraz z chorobami wskaźnikowymi t.j: zapalenie płuc, gruźlica, półpasiec, mięsak Kaposiego, zespół otępienia oraz inne zakażenia wirusowe, bakteryjne i grzybicze.

Jaki test wykonać i za ile?
ELISA - 6 tygodni od momentu, kiedy powstało ryzyko zakażenia. Test należy powtórzyć po 3 miesiącach.

HIV DUO, COMBO - 2 tygodnie od wystąpienia ryzyka. Ten test wykrywa nie tylko przeciwciała, ale również antygen p24, który jest cząstką wirusa. Badanie najlepiej wykonać pomiędzy 14. a 29. dniem od ryzyka zakażenia. Trzeba  je powtórzyć po 3 miesiącach.

WESTERN BLOT - najważniejszy test - test potwierdzenia. Tylko wynik tego testu pozwala na 100% potwierdzenie, że dana osoba jest zakażona wirusem HIV. Jego działanie polega na wyszukiwaniu we krwi przeciwciał tylko i wyłącznie anty HIV. Test ten jest drogi, dlatego wykonuje się go każdej osobie, której inne testy wykazały przeciwciała. Taką samą procedurę stosuje się w innych krajach.

Bezpłatnie testy można wykonać w określonych placówkach. Odpłatnie ceny wahają się w zależności od metody pomiędzy 20 – 150zł.

Przeprowadzane są często tzw. rozmowy przedtestowe, określające moment wystąpienia „okienka serologicznego” (czasu, w którym przeciwciała są w niewystarczającej ilości, by wynik wyszedł dodatni), jak również rozmowy po otrzymaniu wyniku, który odbiera się na ogół w tej samej placówce - osobiście. Personel nie ma prawa informować telefonicznie o wynikach testu. Masz prawo do zastrzeżenia danych osobowych na każdym etapie testu - gwarantuje to Ustawa o Chorobach Zakaźnych i Zakażeniach z 06.09.2001r.

„Czarna liczba”
Profilaktyka odnośnie HIV powinna opierać się nie tylko na aksjomatach miłości i monogamii, co staje się w dzisiejszych czasach niewystarczające, ale przede wszystkim na szerzeniu wiedzy na temat dróg rozprzestrzeniania wirusa i zmniejszania ryzyka wystąpienia zakażenia, ale także na rozpowszechnianiu badań diagnostycznych. A takie w niektórych krajach są obowiązkowe, na przykład dla kobiet w ciąży, w służbie zdrowia i służbach mundurowych.

Jakość programów przeciwdziałania AIDS jest w Polsce dość wysoka, stąd stosunkowo niewielka liczba zakażonych. Ryzyko zakażenia poprzez transfuzję jest niemal zerowe. Jednak za naszą wschodnią granicą problem ten jest ogromny. Stąd też ryzyko epidemiologiczne na tzw. ścianie wschodniej Polski jest szczególnie duże.

Największe niebezpieczeństwo kryje się w liczbie nieświadomych nosicieli. „Czarna liczba” nie jest ujęta w statystykach, ale jest dużo wyższa od liczby stwierdzonych zakażeń. Dlatego tak ważne jest wczesne wykrycie infekcji HIV.

Gdzie się zbadać?
Anonimowo (na hasło) i bezpłatnie:

Wrocław
Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny przy Lekarskiej Przychodni Specjalistycznej TRR NZOZ
ul. Podwale 74, 50-449 Wrocław
tel: (71) 342-14-13
poniedziałek 15.30-18.40, czwartek 9.30-13.40

Spis punktów w innych miastach Polski:
http://www.hiv.pl/punkty-konsultacyjno-diagnostyczne/

Ogólnopolski Telefon Zaufania: (0 22) 692 82 26

Poradnia internetowa
www.poradnia-ds-hiv-aids.kki.pl
W każdą środę między godz. 20.00 a 22.00 można skorzystać z porad specjalistów poprzez Gadu-Gadu - nr GG 12452394

Martyna Wasiak
(martyna.wasiak@dlastudenta.pl)

Fot. Maciej Głowiński

---