Przeszczep – ucieczka przed śmiercią

26 października to Światowy Dzień Donacji i Transplantacji. W Polsce co jakiś czas organizowane są kampanie społeczne poruszające problem przeszczepiania narządów. Wciąż jednak wiedza na ten temat jest na bardzo niskim poziomie.

Mimo że od 2006 roku odbywa się około 1000 przeszczepów nerek rocznie, na listach oczekujących znajduje się ok. 1500 osób. Stacje dializ w Europie zgłaszają ok. 25-30% pacjentów dializowanych na kwalifikacje do przeszczepu. W Polsce w niektórych stacjach to tylko 2-5%, czasem nie zgłasza się nikogo. Polacy boją się operacji. Często wolą dializować się przez lata, niż zaryzykować przeszczep, choć szanse na zdrowe życie zaraz po przeszczepie nerki ma 95% pacjentów.

Oświadczenie woli
Coraz popularniejsze stają się oświadczenia woli - karteczki ze zgodą na pobranie narządów w wypadku nagłej śmierci,  które nosi się portfelu. W Polsce obowiązuje zasada domniemanej zgody na pobranie narządów, co oznacza, że można je pobrać od każdego, kto za życia nie zgłosił sprzeciwu w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów. W praktyce jednak pobiera się narządy i tkanki tylko za zgodą pozostałych członków rodziny. Oświadczenie ma sprowokować do rozmów z bliskimi na ten temat. Pomóc ich przekonać.

Heroizm dnia codziennego
Kościół katolicki, jak zresztą niemal wszystkie inne religie, popiera idee dawstwa narządów. Jeden dawca ratuje życie co najmniej kilku osobom. Oddając jedną nerkę można ocalić życie dziecka, siostry, brata. To wyraz wielkiej miłości bliźniego, która potrafi przezwyciężyć lęk przed operacją pobrania organu. „[...] istnieje jeszcze heroizm dnia codziennego, na który składają się małe lub wielkie gesty bezinteresowności, umacniające autentyczną kulturę życia. Pośród tych gestów na szczególne uznanie zasługuje oddawanie organów, zgodnie z wymogami etyki, w celu ratowania zdrowia, a nawet życia chorym, pozbawionym niekiedy wszelkiej nadziei”- tak pisał o dawstwie Jan Paweł II.

Zgodnie z wymogami etyki
Na uznanie zasługuje oddanie narządów do przeszczepu, o ile jest zgodne z wymogami etyki. Rzeczą jak najbardziej etyczną jest na przykład informowanie  rodziców o możliwości przeszczepu rodzinnego, stawiając ich w często bardzo trudnej, lecz jasnej sytuacji. Mogą oddać organ (nerkę lub część wątroby; tylko w przypadku zgodności tkankowej) i pomóc swojemu dziecku, ale mogą też odmówić, a dziecko będzie czekać. Jednak nieetycznym posunięciem byłoby nieinformowanie o wszystkich niebezpieczeństwach wynikających z utraty narządu. Z każdą operacją wiążą się jakieś zagrożenia, dlatego decyzja o darowaniu narządu jest bardzo trudna. Polacy wciąż się tego boją. W niektórych krajach nawet połowa przeszczepów to przeszczepy rodzinne. W Polsce to zaledwie dwadzieścia przeszczepów na tysiąc.

Życie po przeszczepie
Po przeszczepie można żyć normalnie, można wrócić na studia. Wie o tym doskonale jedna ze studentek wrocławskiego Uniwersytetu Ekonomicznego. - Po drugim roku studiów wykryto u mnie ciężką i rzadką chorobę. Z powodu zagrożenia życia musiałam być operowana niemal natychmiast. Od chwili, kiedy się dowiedziałam, do nocy, podczas której byłam operowana, minęły tylko trzy dni. Nie wiedziałam, czy wrócę na studia, przecież jeszcze w sierpniu jeździłam na wózku, bo byłam za słaba, by chodzić. Ale wróciłam i jestem szczęśliwa” - mówi.

Decyzja o przeszczepie nie należy do najłatwiejszych, bo on zmienia wiele. Koniecznością staje się ciągłe przyjmowanie lekarstw. Nie ma taryfy ulgowej. Z przeszczepem wiąże się również uszkodzenie układu odpornościowego, ale co najważniejsze przeszczep to przecież szansa na życie. A często jedyna droga do jego ocalenia.

Więcej informacji na stronie www.przeszczep.pl

 

Katarzyna Jeznach
(katarzyna.jeznach@dlastudenta.pl)

---